پی‌نویس‌های قسمت پانزدهم «ابرقدرت ریاکار» نوشته‌ی میشائیل لودرس که در پادکست بیبلیوکست منتشر شده است و می‌توانید آن را از اینجا بشنوید:
۴۳… در سوریه شبکه‌ای به رهبری سلیمانی از ده‌ها هزار شبه نظامی شیعه از بشار الاسد قصاب حمایت کرد… با کمک این شبکه مناطق تحت کنترل مخالفین مانند حلب شرقی محاصره و غارت شدند، هزاران نفر گیر افتاده، گرسنگی کشیدند و به قتل رسیدند. در عراق هم ژنرال سال‌های سال مشغول گسترش ترور و خشونت بود.»
تسایت آنلاین، ۷ ژانویه ۲۰۲۰: قاسم سلیمانی: قهرمان دروغین؛
Zeit Online, 7. Januar 2020: Kassem Soleimani: Der falsche Held;
۴۴… «ایران بمب هسته‌ای ندارد ولی بیشتر از هر کشور دیگری مورد بازرسی قرار می‌گیرد. اسرائیل برنامه‌ی سلاح هسته‌ای‌اش را بدون هیچگونه شفافیت بین المللی پی می‌گیرد. ایران شاید با مهارت از زیاده‌روی‌ها و خطاهای ایالات متحده در دهه‌های گذشته برای رسیدن به اهداف خود استفاده کرده باشد. ولی تبدیل شدن به هژمون به کل مبحث دیگریست.»
نقل قول از فارین پالیسی، ۶ ژانویه ۲۰۲۰: خاور میانه باثبات‌تر است وقتی که ایالات متحده از آن فاصله می‌گیرد؛
Foreign Policy, 6. Januar 2020: The Middle East Is More Stable When the United States Stays Away;
۴۵… در واکنش به قتل سلیمانی رهبری ایران در ۵ ژانویه اعلام کرد که سطح غنی‌سازی اورانیوم را بار دیگر، چنان که اولین بار در ماه می ۲۰۱۹ افزایش خواهد داد. با این کار تهران بار دیگر آن توافق اتمی را نقض می‌کرد که البته آمریکا قبلا در می ۲۰۱۸ فسخ کرده بود. هدف اصلی ایران تحت فشار قرار دادن طرف E3 قرارداد، یعنی بریتانیای کبیر، فرانسه و آلمان بود. یک سخنگوی دولت در تلویزیون ایران توضیح داد که همچنان آمادگی دارند با اروپایی‌هایی مذاکره کنند که البته هنوز هیچ راهی برای آن پیدا نکرده‌اند که ایران بتواند نفت و گازش را علیرغم تحریم‌ها بفروشد.
قس. الجزیره، ۵ ژانویه ۲۰۲۰: ترور سلیمانی: ایران محدودیت‌های توافق اتمی را رها می‌کند؛
aljazeera.com, 5. Januar 2020: Soleimani killing: Iran abandons nuclear deal limits;
۴۶… دویچلندفونک نوشت: «اتحادیه‌ی اروپا راه دیگری نداشت. نه اگر می‌خواست اعتبار خود و اندک باقی مانده‌ای از توافق اتمی را نجات دهد… امکان نداشت که بدون یا در تقابل با آمریکا انگیزه‌ای برای پایبندی ایران به تعهداتش ایجاد کند. با جدیت کافی با این استدلال روبرو نشد که میلیون‌ها دلار آزاد شده برای ایران صرف گسترش ترور در کل منطقه شده‌اند… این که آیا این قرارداد نیم‌مرده هنوز قابل نجات دادن است یا نه، در درجه‌ی اول به خود ایران بستگی دارد.»
دویچلندفونک، ۱۴ ژانویه ۲۰۲۰: حل اختلاف به عنوان آخرین فرصت؛
Deutschlandfunk, 14. Januar 2020: Streitschlichtung als letzte Chance;
۴۷… اما چنان که از ظاهر امر برمی‌آید تهدید از اساس لازم نبود، چرا که «نمایندگان دولت‌های بریتانیای کبیر، فرانسه و آلمان» آنطور که در مقاله آمده بدون هیچ اعمال فشاری مکانیسم یاد شده را فعال می‌کردند. ولی حالا ممکن بود که این نمایندگان «اگر خبر این تهدید به گوش افکار عمومی می‌رسید پادوهای واشنگتن به نظر بیایند». یک دوراهی دیپلماتیک – حالا چه کار باید کرد؟ اینجا بود که فکری شکل گرفت که می‌توان آن را نبوغ آمیز خواند: «یکی از نمایندگان دولت‌های اروپایی گفت ٬برای آن که به نظر ضعیف نیاییم، توافق کردیم که وجود این تهدید را محرمانه نگاه داریم.٬»
قس. واشنگتن پست، ۱۵ ژانویه ۲۰۲۰: چند روز پیش از آن که اروپایی‌ها به ایران درباره‌ی نقض توافق اتمی هشدار دهند، ترامپ آن‌ها را محرمانه به وضع تعرفه‌ی گمرکی ۲۵٪ بر واردات خودروهای اروپایی تهدید کرده بود، اگر این کار را نمی‌کردند؛
The Washington Post, 15. Januar 2020: Days before Europeans warned Iran of nuclear deal violations, Trump secretly threatened to impose 25 % tariff on European autos if they didn’t;
۴۸… قتل سلیمانی به هیچ عنوان «سر مار را قطع نکرد»، چنان که روزنامه‌ی اسرائیلی هامودیه ، بلندگوی بنیاد گرایان افراطی، تیتر زده بود.
هامودیه، ۸ ژانویه ۲۰۲۰: قطع کردن سر مار؛
Hamodia, 8. Januar 2020: Cutting Off the Head of the Snake;
۴۹… وضعیت در حاشیه‌ی خلیج پرتنش و آماده‌ی انفجار باقی خواهد ماند تا زمانی که ایالات متحده بخواهد به دنبال تغییر رژیم در تهران باشد. بهایی که جمعیت غیرنظامی برای این می‌پردازد هیچ نقشی در موضوع ندارد. نظام سلامت ایران، از قبل شدیدا صدمه خورده از عدم دسترسی به تجهیزات پزشکی و کمبود درازمدت دارو در نتیجه‌ی تحریم‌ها، به سختی توانست با پاندمی کورونا مقابله کند. ایران یکی از کشورهایی است که بیشترین لطمه را از پاندمی خورده‌اند. با توجه به وضعیت اسفبار، تهران در مارس ۲۰۲۰ از صندوق بین المللی پول تقاضای وامی به ارزش ۵ میلیارد دلار کرد – و درخواستش با وتوی دولت ترامپ رد شد.
قس. مثلا المانیتور، ۷ آوریل ۲۰۲۰: بنا بر اطلاعات به دست آمده: ایالات متحده علنا با اعطای وام اضطراری صندوق بین المللی پول به ایران برای مبارزه با کووید۱۹ مخالفت می‌کند؛
Al-Monitor, 7. April 2020: Intel: US comes out against emergency COVID -19 IMF loan for Iran;
۵۰… با استناد به یک سند سیاسی ۱۸ صفحه‌ای لو رفته نیویورک تایمز و همچنین روزنامه‌های آسیایی متعددی در جولای ۲۰۲۰ خبر دادند که چین و ایران بر سر یک همکاری راهبردی جدید به توافق رسیده‌اند، هم تجاری و هم نظامی. بر این اساس چین در ۲۵ سال آینده ۴۰۰ میلیارد دلار آمریکا در همه‌ی حوزه‌های اقتصادی ایران، از جمله بخش انرژی، بانکداری، مخابرات، بندرها، خط آهن و چندین پروژه‌ی دیگر سرمایه‌گذاری خواهد کرد. در مقابل چین هم با شرایط ویژه نفت و گاز ایرانی دریافت می‌کند، به مدت ۲۵ سال.
قس. نیویورک تایمز، ۱۱ جولای ۲۰۲۰: در مخالفت با ایالات متحده، چین و ایران به شراکت تجاری و نظامی نزدیک می‌شوند؛
The New York Times, 11. Juli 2020: Defying U. S., China and Iran Near Trade and Military Partnership;
۵۱… همبستگی در حال شکل گیری میان چین و ایران رقیب چین، هند را به تکاپو می‌اندازد. اما نتیجه‌ای که دهلی نو می‌گیرد این نیست که به جانبداری از آمریکا آن‌ها هم به دنبال تقابل باشند. به جای آن دولت هند روابط دیپلماتیک و اقتصادی خود را با جمهوری اسلامی تقویت می‌کند. مهمترین پروژه برای هند در آنجا توسعه‌ی شهر بندری چابهار در جنوب شرق ایران است، نه چندان دور از مرز پاکستان و در فاصله‌ی کمتر از ۱۰۰۰ مایل دریایی از بمبئی. در همان سال ۲۰۱۶ و به موازات بازدید شی جین پینگ از تهران، ایران، هند و افغانستان برای ایجاد یک «کریدور بین المللی ترانزیت و حمل و نقل» توافق کردند: تا از این طریق کالاهای هندی را از راه چابهار به افغانستان و آسیای میانه صادر کنند – با دور زدن همسایه و رقیب هند، پاکستان.
درباره‌ی پس‌زمینه‌ها قس. المانیتور، ۸ اکتبر ۲۰۲۰: همزمان با گرمتر شدن روابط پکن-تهران، هند به دنبال تقویت نفوذ خود در ایران است؛
Al-Monitor, 8. Oktober 2020: India works to boost influence in Iran as Beijing-Teheran ties warm;
۵۲… برای آن که دستورالعمل پنتاگون کلا به هیچ انگاشته نشود، رئیس جمهور ترامپ در ۱۹ مارس دستور داد که برنامه‌ریزی‌ها ادامه پیدا کنند، اما بدون آن که مجوزی برای یک «کارزار نظامی جدید» صادر کند.
قس. نیویورک تایمز، ۲۷ مارس ۲۰۲۰: فرمان پنتاگون برای برنامه‌ریزی افزایش تنش در عراق با هشدار فرمانده‌ی ارشد مواجه می‌شود؛
The New York Times, 27. März 2020: Pentagon Order to Plan for Escalation in Iraq Meets Warning From Top Commander;
۵۳… و ایرانی‌ها چه کردند؟ در روز ۲۲ آوریل آن‌ها نخستین ماهواره‌ی نظامی‌شان را در بحبوحه‌ی افزایش تنش در خلیج فارس، جایی که اندکی پیشتر ناوشکن‌های آمریکایی و قایق‌های تندرو ایرانی به شکل خطرناکی به یکدیگر نزدیک شده بودند، به فضا پرتاب کردند. در میان کشورهای منطقه جز ایران فقط ترکیه و اسرائیل ماهواره‌های نظامی در اختیار دارند که به خصوص در امر جاسوسی به کار گرفته می‌شوند. وزیر امور خارجه پمپئو خشم خود را از این ابراز کرد که ایران با این کار «یک قطعنامه‌ی شورای امنیت سازمان ملل» را نقض کرده است.
قس. المانیتور، ۲۲ آوریل ۲۰۲۰: سپاه پاسداران انقلاب ایران نخستین ماهواره‌ی نظامی را همزمان با گسترش تنش‌ها با ایالات متحده به فضا پرتاب می‌کند؛
Al-Monitor, 22. April 2020: Iran’s IRGC lauches first military satellite as tensions with US flare;
۵۴… در تابستان ۲۰۲۰ در عرض چند هفته آتشسوزی‌ها و انفجارهای مرموزی در مناطق مختلف ایران، در تأسیسات صنعتی و همینطور بخش‌هایی حیاتی از زیرساخت رخ داد. در کارخانه‌ی کشتی‌سازی و در بندر بوشهر هفت کشتی دچار حریق شدند، چندین کارخانه، یک مرکز درمانی، مخازن گاز، پادگان‌ها و غیره هدف حملات با مواد منفجره یا حملات سایبری قرار گرفتند. در بیمارستانی خصوصی در تهران ۱۹ نفر جان خود را در پی انفجار ناشی از خرابکاری در تانکر گاز از دست دادند. شدیدترین پیامدها را ولی بمبگذاری در پایگاه اتمی نطنز، مهمترین مرکز تولید سانتریفیوژهای هسته‌ای کشور داشت. کارشناسان معتقدند که این خرابکاری‌ها برنامه‌ی اتمی ایران را تا دو سال عقب انداخته‌اند. چنان که نیویورک تایمز عنوان کرد، این رشته حملات به وضوح بر پایه‌ی «یک راهبرد مشترک آمریکایی-اسرائیلی» صورت می‌گرفتند.
قس. نیویورک تایمز، ۱۰ جولای ۲۰۲۰: از مدت‌ها قبل برنامه‌ریزی شده و بزرگتر از تصور: حمله به برنامه‌ی هسته‌ای ایران؛
The New York Times, 10. July 2020: Long-Planned and Bigger Than Thought: Strike on Iran’s Nuclear Program;
۵۵… حساب و کتاب پشت این عملیات به واقع زهردار است: ایران دست به تلافی نخواهد زد، همانگونه که پس از قتل سلیمانی. و واقعا هم گزارش‌های سرویس‌های مخفی آمریکا تأیید کردند که رهبر انقلاب، خامنه‌ای، همه‌ی درخواست‌ها از سوی سیاسیون و نظامی‌ها را برای حملات تلافی جویانه علیه ایالات متحده رد کرده بود. ظاهرا می‌خواستند تا انتخابات ریاست جمهوری آنجا صبر کنند – به این امید که ترامپ آن را ببازد.
قس. نیویورک تایمز، ۱۹ سپتامبر ۲۰۲۰: همزمان با افزایش فشار از سوی آمریکا، ایران به رویکرد محتاطانه پایبند است؛
The New York Times, 19. September 2020: As U. S. Increases Pressure, Iran Adheres to Toned-Down Approach;
۵۶… دولت‌های امضا کننده‌ی E3 یعنی آلمان، بریتانیای کبیر و فرانسه در رأی گیری بر سر پیشنهاد ایالات متحده شرکت نکردند – ولی به نوبه‌ی خود به تحریم تسلیحاتی اتحادیه‌ی اروپا علیه تهران پایبند می‌مانند که تازه در سال ۲۰۲۳ به پایان می‌رسد. واکنش واشنگتن مثل همیشه بود و همه‌ی کشورهایی را با عواقب سنگین تهدید می‌کرد که به ایران سلاح تحویل داده یا قوانین تحریمی ایالات متحده را دور بزنند.
درباره‌ی کشمکش‌های دیپلماتیک پس پرده در سازمان ملل متحد، قس. کرایسیس گروپ، ۱۹ آگوست ۲۰۲۰: ایران: آمریکا فشار حداکثری را به سازمان ملل می‌آورد؛
Crisis Group, 19. August 2020: Iran: The U. S. Brings Maximum Pressure to the UN;
۵۷… در روز ۲۷ نوامبر ۲۰۲۰ فیزیکدان هسته‌ای و یکی از بنیانگذاران برنامه‌ی اتمی ایران، محسن فخری زاده، در نزدیکی تهران در خودرواش به ضرب گلوله کشته شد. شواهد بسیاری وجود داشت که این عملیات با همکاری آمریکایی‌ها و اسرائیلی‌ها اجرا شده بود.
قس. مثلا نیویورک تایمز، ۲۷ نوامبر ۲۰۲۰: افراد مسلح دانشمند ارشد اتمی ایران را با حمله‌ی غافلگیرانه ترور و با این کار بحران جدیدی ایجاد می‌کنند؛
The New York Times, 27. November 2020: Gunmen Assassinate Iran’s Top Nuclear Scientist in Ambush, Provoking New Crisis;
۵۸… ارتش ایران در واکنش به این خطر افزایش یافته‌ی جنگ مجموعه‌ای از مانورهای گسترده با استفاده از همه‌ی رده‌های سلاح در امتداد ساحل خلیج فارس اجرا کرد. دولت بایدن قصد بازگرداندن نیروهای اضافی اعزام شده به منطقه از سوی ترامپ را ندارد. همزمان تل آویو به دولت جدید ایالات متحده در ژانویه‌ی ۲۰۲۱ درباره‌ی احیای مجدد توافق اتمی با تهران هشدار داد. اسرائیل «به ایران حمله خواهد کرد اگر ایالات متحده تحریم‌هایش علیه رژیم شیعی را کاهش داده و به توافق اتمی بازگردد.»
نقل قول از برکینگ دیفنس، ۲۵ ژانویه ۲۰۲۱: اسرائیلی‌ها می‌گویند به ایران حمله خواهند کرد اگر آمریکا تحریم‌ها را کاهش دهد؛
Breaking Defense, 25. Januar 2021: Israelis Say They’ll Attack Iran If US Eases Sanctions;
همچنین قس. الجزیره، ۲۷ ژانویه ۲۰۲۱: ژنرال اسرائیلی: اسرائیل نقشه‌های عملیاتی علیه ایران را بازنگری نظامی می‌کند؛
aljazeera.com, 27. Januar 2021: Israel military revising operational plans against Iran: General;
