پی‌نویس‌های قسمت سیزدهم «ابرقدرت ریاکار» نوشته‌ی میشائیل لودرس که در پادکست بیبلیوکست منتشر شده است و می‌توانید آن را از اینجا بشنوید:
۱… جوخه‌ی ترور مستقر در یک مرکز عملیات پهپادی جایی در ایالات متحده، احتمالا متصل شده از طریق پایگاه نظامی رامشتاین در راینلاند-فالتس با یک پایگاه پهپادی آمریکا، احتمالا در کویت، داشت عصبی می‌شد.
مدرکی دال بر دخالت رامشتاین در ترور سلیمانی وجود ندارد. ولی می‌دانیم که اطلاعات ماهواره‌ای مربوط با پهپادهای حاضر در عملیات مثلا در افغانستان، پاکستان، یمن، عراق و آفریقا به طور کلی در رامشتاین دریافت شده و به خلبان‌های پهپادها در ایالات متحده یا کره‌ی جنوبی مخابره می‌شوند. در دوران اوباما حذف افراد مظنون به تروریسم با استفاده از پهپادها تبدیل به عنصری محوری در مبارزه با تروریسم شد.
۲… در ساعت ۰۰:۴۷ نخستین موشک‌ها، شلیک شده از پهپادهای MQ-9 ریپرکه مدت‌ها بود بر فراز بغداد می‌چرخیدند، به ستون خودروها اصابت کردند. سلیمانی، المهندس و ده مرد دیگر در این عملیات CIA به فرمان رئیس جمهور ترامپ به قتل رسیدند.
قس. نیویورک تایمز، ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰: هفت روز در ژانویه: چگونه ترامپ ایالات متحده و ایران را به آستانه‌ی جنگ هل داد؛
The New York Times, 11. Januar 2020: Seven Days in January: How Trump Pushed U. S. and Iran to the Brink of War;
و بلومبرگ، ۲۳ ژانویه ۲۰۲۰: ایران می‌گوید پهپاد استفاده شده در حمله به سلیمانی از کویت آمده بود؛
Bloomberg, 23. Januar 2020: Iran Says Drone Used in Soleimani Strike Came From Kuwait;
۳… چنان که رئیس جمهور ترامپ گفت: «او تروریست شماره‌ی یک تمام دنیا بود.»
نقل قول از نیویورک تایمز، ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰، همان.
۴… وورمسر کارش را در دهه‌ی ۱۹۹۰ آغاز کرد، ابتدا در میان صفوف بزرگترین گروه لابی طرفدار اسرائیل در ایالات متحده، آیپک، دقیقتر بگوییم در «اندیشکده»ی متعلق به آن، انستیتوی سیاست خاور نزدیک در واشنگتن. در ۱۹۹۶ او یکی از نویسندگان مقاله‌ای تند و تیز بود با عنوان «یک بازنگری کامل: راهبردی جدید برای امنیت قلمرو»
قس.
https://web.archive.org/web/20140125123844/http:/www.iasps.org/strat1.htm
۵… به صراحت و هم‌نوا با برادر اعتقادی‌اش، نورمن پودورتز، در سال ۲۰۰۷ در مصاحبه با روزنامه‌ی بریتانیایی دیلی تلگراف گفت: آمریکا «باید رژیم‌های ایران و سوریه را نابود» و «از هر فرصتی برای پیشبرد یک تغییر رژیم در سوریه و ایران استفاده کند». چرا که، چنان که وورمسر می‌گوید: «وقتی که شروع به شلیک کردیم، باید آمادگی آن را هم داشته باشیم که کار را به انتها برسانیم.»
تلگراف، ۵ اکتبر ۲۰۰۷: ایالات متحده ٬باید رژیم‌های ایران و سوریه را در هم بشکند٬؛
The Telegraph, 5. Oktober 2007: US ‹must break Iran and Syria regimes›;
۶… در این تفهیم‌نامه‌ها او خواهان نقش‌آفرینی تهاجمی‌تر ایالات متحده در برابر تهران و کشتن سلیمانی شده بود. چرا که این کار «آن تعادل ظریف قدرت و کنترل این تعادل، که ثبات و بقای رژیم به آن وابسته است» را به شکل مطلوبی «به هم می‌ریزد». نتیجه یک فلج موقت رژیم ایران خواهد بود – و جامعه درخواهد یافت که رهبری‌اش تا چه اندازه ضعیف است.
قس. بلومبرگ، ۱۴ ژانویه ۲۰۲۰: جدیدترین نقشه‌ی ترامپ برای ایران: اخلال در کار رژیم؛
Bloomberg, 14. Januar 2020: Trump’s Latest Plan for Iran: Regime Disruption;
۷… ترامپ ولی در ابتدا کشتن سلیمانی را رد کرد – تا زمانی که ایران از خط قرمز عبور نکرده و شهروندان آمریکایی را نکشته بود.
قس. مثلا ان بی سی نیوز، ۱۳ ژانویه ۲۰۲۰: ترامپ مجوز کشتن سلیمانی را ۷ ماه پیش صادر کرده بود، به صورت مشروط؛
NBC News, 13. Januar 2020: Trump authorized Soleimani’s killing 7 months ago, with conditions;
۸… هنگامی که به روایت نیویورک تایمز یک کارمند غیرنظامی آمریکایی ناخواسته در موشک‌باران یک پایگاه نظامی آمریکایی-عراقی در کرکوک، در شمال عراق، کشته شد: «موشک‌ها در زمانی و به جایی می‌خوردند که در حالت عادی هیچ نیروی آمریکایی یا عراقی حضور نداشت. یک حادثه‌ی تأسف‌بار بود» که به قیمت جان کارمند غیرنظامی آمریکایی تمام شد.
قس. نیویورک تایمز، ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰، همان.
۹… در بیانیه‌ای که در پی این حادثه از سوی ائتلاف نظامی به رهبری ایالات متحده در عراق برای جنگ علیه «دولت اسلامی» منتشر شد به این پرسش پاسخی داده نشده بود که چه کسی موشک مرگبار را شلیک کرده بود. تازه چند روز بعد از آن بود که نمایندگان دولت در واشنگتن شبه نظامیان طرفدار ایران کتائب حزب الله را مسئول حمله و به تبع آن قتل شهروند آمریکایی معرفی کردند.
قس. الجزیره، ۳ ژانویه ۲۰۲۰: تنش‌های میان ایران و ایالات متحده: خط زمانی وقایع منتهی به ترور سلیمانی؛
aljazeera.com, 3. Januar 2020: US -Iran tensions: Timeline of events leading to Soleimani killing;
۱۰… با لحن آشنای همیشگی رئیس جمهور ترامپ در روز ۳۱ دسامبر توییت کرد: «ایران حمله‌ای به سفارت ایالات متحده در عراق ترتیب می‌دهد. آن‌ها از هر نظر مسئول خواهند بود و مؤاخذه خواهند شد اگر جان انسانی از دست برود یا خسارتی به هر یک از پایگاه‌های ما وارد شود. آن‌ها (با حروف بزرگ) بهایی بسیار سنگین خواهند پرداخت! این یک هشدار نیست، بلکه یک تهدید است. سال نو مبارک!»
نقل قول از همان.
۱۱… در روز ۲ ژانویه‌ی ۲۰۲۰، یک روز پیش از ترور سلیمانی، وزیر دفاع آمریکا، مارک اسپر[۱] اعلام کرد که «اینجا و آنجا شواهدی» وجود دارد که ایران یا گروه‌های حامی ایران برای «حملات بعدی» به «منافع ایالات متحده» در منطقه «می‌توانند در پی طرح‌ریزی» باشند. به محتوای بیانیه باید توجه کرد: صفر است. با این وجود: «وقتی اتفاق افتاد ما واکنش نشان می‌دهیم. و، اشاره کنیم، اگر شواهدی در این باره به دست ما برسد، پیش‌دستانه اقدام خواهیم کرد، برای حفظ جان نیروهای آمریکایی و جان‌های آمریکایی.»
نقل قول از همان.
۱۲… برای دوباره فرمانبردار کردن دست نشانده‌ها در بغداد، ترامپ تهدید کرد: «اگر لازم بشود ما چنان تحریم‌هایی علیهشان وضع خواهیم کرد که مانندش را هرگز ندیده باشند. در مقایسه با آن‌ها تحریم‌های علیه ایران خیلی نرم به نظر خواهند آمد.»
نقل قول از یو اس ای تودی، ۷ ژانویه ۲۰۲۰: دونالد ترامپ عراق را تهدید به تحریم کرده، می‌گوید که ایالات متحده عراق را ترک نخواهد کرد مگر آن که برای پایگاه هوایی ٬پولمان را پس بدهند٬؛
USA Today, 7. Januar 2020: Donald Trump threatens Iraq with sanctions, says US won’t leave unless ‹they pay us back› for airbase;
۱۳… با همان نوای از مدت‌ها پیش آشنا مثلا در FAZ آمده است: «صدها هزار نفر از وفاداران به رژیم تهران این هفته به خیابان‌ها آمدند. ولی این چیزی نیست در حکومتی که در پروپاگاندا استاد است.»
روزنامه‌ی یکشنبه‌های فرانکفورتر آلگماینه، ۱۲ ژانویه ۲۰۲۰: ما هم هنوز هستیم، ص.۳
Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung, 12. Januar 2020: Uns gibt es auch noch, S. 3
۱۴… از آن سو رهبری ایران بلافاصله پس از حمله‌ی تلافی‌جویانه به سفیر سوئیس اطلاع داد که تهران قصد انجام حمله‌ی دیگری ندارد. این پیغام تنها پنج دقیقه بعد به رئیس جمهور ترامپ رسید. او که خیالش آسوده شده بود به استراحت شبانه رفته بود – جنگ فعلا به تعویق افتاده بود. توییتی که به این مناسبت آن شب نوشت این بود: «همه چیز خوب است».
قس. نیویورک تایمز، ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰، همان.
۱۵… بر اساس اظهارات او، او و سلیمانی ملاقاتی برنامه‌ریزی کرده بودند تا تنش‌های موجود میان ایران و عربستان سعودی را کاهش دهند: «من قرار بود او را پیش از ظهر روزی ملاقات کنم که در آن کشته شد. او می‌خواست پیغامی از ایران بیاورد، به عنوان پاسخی به پیامی که پیشتر سعودی‌ها از طریق ما برای ایران فرستاده بودند.»
نقل قول از ایندیپندنت، ۶ ژانویه ۲۰۲۰: دلیل حضور قاسم سلیمانی در بغداد نشان می‌دهد که بحران ایران چقدر پیچیده است؛
The Independent, 6. Januar 2020: The reason Qassem Soleimani was in Baghdad shows how complex the Iran crisis is;
۱۶… پایان ممکن عصر یخبندان میان ایران از یک سو و عربستان سعودی و همچنین امارات متحده‌ی عربی از سوی دیگر آرامش را در واشنگتن از بین برده بود.
قس. نیویورک تایمز، ۱۳ فوریه ۲۰۲۰: چگونه ماه‌ها خطا در محاسبات ایالات متحده و ایران را به آستانه‌ی جنگ کشاند؛
The New York Times, 13. Februar 2020: How Months of Miscalculation Led the U. S. and Iran to the Brink of War;
۱۷… بنابراین واکنش پمپئو این بود که توضیحات المهدی را به سخره گرفت: «مدرکی هم وجود دارد که هر چند محو بتواند بر این دلالت کند که این جنتلمن، این دیپلمات به تمام معنا، قاسم سلیمانی، به بغداد سفر کرده تا خیلی جدی یک مأموریت صلح را دنبال کند؟… چنین دروغ‌هایی را به اندازه‌ی کافی شنیده‌ایم.»
نقل قول از المانیتور، ۸ ژانویه ۲۰۲۰: پمپئو این ادعا را به سخره می‌گیرد که سلیمانی بخشی از مذاکرات غیرمستقیم ایران و عربستان سعودی به میانجیگری عراق بوده است؛
Al-Monitor, 8. Januar 2020: Pompeo mocks claim Soleimani was part of Iraq-brokered Iran-Saudi indirect talks;
۱۸… بدون شک پمپئو از امور مربوط به دروغ و پروپاگاندا به بهترین شکل سر درمی‌آورد. به عنوان رئیس CIA (۲۰۱۷/۱۸) وقت و انرژی بسیاری صرف آن کرد که ارتباطات ناموجود میان القاعده و تهران را خلق کند – دقیقا همان نمایشنامه‌ای که پیش از جنگ عراق سال ۲۰۰۳ اجرا شد، زمانی که واشنگتن همه‌ی ابزار موجود را به کار گرفت تا ارتباطات ناموجود میان صدام حسین و اسامه بن لادن را اثبات کند.
قس. میشائیل لودرس: آرماگدون در مشرق زمین. چگونه ارتباطات سعودی نگاهشان را به ایران معطوف می‌کنند، مونیخ ۲۰۱۸، ص.۲۲۵
Michael Lüders: Armageddon im Orient. Wie die Saudi-Connection den Iran ins Visier nimmt, München 2018, S. 225 ff
۱۹… تا اینجا محتوای صحبت مایک پنس، معاون رئیس جمهور هم هماهنگ بود، وقتی قتل سلیمانی را اینگونه توجیه می‌کرد که او «در سفر مخفیانه‌ی ۱۰ تن از ۱۲ تروریستی به افغانستان مشارکت داشته بود، که حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر را در ایالات متحده اجرا کرده بودند.»
نقل قول از یو اس ای تودی، ۷ ژانویه ۲۰۲۰: پنس می‌گوید که قاسم سلیمانی به هواپیماربایان یازده سپتامبر کمک کرده است. کارشناسان این ادعا را نادرست می‌خوانند؛
USA Today, 7. Januar 2020: Pence says Irans’s Qasem Soleimani aided 9/11 hijackers. Experts say that’s not true;
۲۰… فرصت نزدیکی دوباره در عراق پیش آمد، آنجا که ایالات متحده و ایران همراه هم علیه «دولت اسلامی» می‌جنگیدند. هرچند به ندرت دوشادوش هم، مانند سپتامبر ۲۰۱۴، در جریان محاصره‌ی آمرلی، شهری کوچک با جمعیت ترکمن شیعه در ۱۷۰ کیلومتری شمال بغداد. از آنجا که بیم آن می‌رفت که «داعش» به شهر هجوم ببرد و ممکن بود ساکنینش را قتل عام کند، سربازان ایرانی و آمریکایی با هم به سوی آمرلی پیشروی کردند، با حمایت هوایی هر دو طرف ایرانی و آمریکایی. فرمانده این عملیات سلیمانی بود. آمریکایی‌ها و ایرانی‌ها با همراهی هم شکستی سنگین در این منطقه‌ی از نظر راهبردی کلیدی به «داعش» وارد آوردند.
قس. مثلا Ozy، ۸ ژانویه ۲۰۲۰: سلیمانی و ایالات متحده برای شکست داعش همکاری کردند؛
Ozy, 8. Januar 2020: Soleimani and the United States worked together to beat ISIS;
۲۱… واضح و مبرهن است که در این جریان باید تماس‌های مستقیم میان سلیمانی و مسئولان نظامی طرف آمریکایی برقرار شده باشد، حتی اگر این مسأله رسما نه انکار و نه تأیید بشود، چنان که فرمول مواجهه با چنین مواردی ایجاب می‌کند.
یک استثناء قابل توجه در این رویه سرهنگ بازنشسته لارنس ویلکرسون Lawrence Wilkerson، رئیس ستاد در وزارت امور خارجه‌ی کالین پاول (۲۰۰۲-۲۰۰۵) است. در واکنش به جنگ عراق ویلکرسون به یک مخالف مصمم دخالت‌های نظامی ایالات متحده تبدیل شد. در مصاحبه‌های پرشماری او به صراحت از همکاری‌های رهبری ایران با واشنگتن و نیروهای آمریکایی، در افغانستان همانطور که در عراق، صحبت می‌کند. قس. مثلا دمکراسی ناو، ۶ ژانویه ۲۰۲۰: مقام رده بالای سابق دولت بوش: من لشکرکشی جنگ را در ۲۰۰۳ دیدم. حالا همان چیزها را درباره‌ی ایران می‌بینم؛
Democracy Now, 6. Januar 2020: Former Top Bush Official: I Saw the March to War in 2003. I’m Seeing the Same Thing with Iran Now;
و دمکراسی ناو، ۱۳ ژانویه ۲۰۲۰: «امروزه آمریکا وجود دارد برای آن که جنگ کند»: لارنس ویلکرسون از جنگ بی پایان و امپراتوری آمریکا می‌گوید؛
Democracy Now, 13. Januar 2020: «America Exists Today to Make War»: Lawrence Wilkerson on Endless War & American Empire;
۲۲… رسانه‌های پیشرو هم در آمریکا و هم در آلمان اظهارات نخست وزیر عراق درباره‌ی مأموریت دیپلماتیک سلیمانی را یا تنها در حاشیه ذکر کردند یا به کل کنار گذاشتند. تنها تولیدات رسانه‌ای اندکی پیش زمینه‌ی مربوط به آن را نام بردند، در میان مطبوعات مفصل‌تر از همه با یک پاراگراف زوددویچه تسایتونگ.
قس. زوددویچه، ۷ ژانویه ۲۰۲۰: دوراهی عراق با نیروهای آمریکایی؛
sueddeutsche.de, 7. Januar 2020: Iraks Dilemma mit den US-Truppen;
۲۳… در منتها الیه دیگر طیف سرمقاله‌ی اشپیگل در شماره‌ی پس از قتل سلیمانی قرار داشت. ۱۴ صفحه بود و تنها سه جمله به دلیل سفر اختصاص داده شده‌اند: «روایت‌های متفاوتی وجود دارد که چرا سلیمانی در شب ۳ ژانویه بار دیگر به بغداد پرواز کرد. دولت ایالات متحده ادعا می‌کند که او حملات جدیدی علیه شهروندان آمریکایی برنامه‌ریزی می‌کرد. نخست وزیر موقت عراق اما می‌گوید که ژنرال می‌خواسته با او درباره‌ی یک پیشنهاد صلح از سوی عربستان سعودی گفتگو کند.»
اشپیگل، ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰: جنگجویان سایه، ص.۱۴
Der Spiegel, 11. Januar 2020: Die Schattenkrieger, S. 14
۲۴… بررسی پوشش خبری «تاگس شاو»، «تاگس ته‌من» و «هویته ژورنال» در روزهای ۵ و ۶ ژانویه نشان می‌دهد که این برنامه‌های خبری گل سرسبد رسانه‌های عمومی توضیحات المهدی درباره‌ی دلیل سفر سلیمانی را قابل ذکر نمی‌دانستند. نظر منتقدان سیاست خارجی ایالات متحده هم به همین نسبت شنیده نشد. قاب‌بندی ترنس آتلانتیکی از نظر نزاکت سیاسی مقبول «دولت سرکش» اینجا هم محفوظ ماند. با کنار گذاشتن بخشی از واقعیت به سؤال خیر و شر اگر چه غیر مستقیم ولی به وضوح پاسخ داده شد. آلبرشت مولر، منتقد رسانه‌ای این روش را «تحریف به وسیله‌ی پنهانکاری» می‌نامد.
قس. ناخدنکزایتن، ۱۰ ژانویه ۲۰۲۰: تحریف به وسیله‌ی پنهانکاری – رسانه‌های آلمانی و ترور سلیمانی؛
NachDenkSeiten, 10. Januar 2020: Manipulation durch Verschweigen – die deutschen Medien und das Attentat auf Soleimani;
[1] Mark Esper
