پی‌نویس‌های قسمت شانزدهم «ابرقدرت ریاکار» نوشته‌ی میشائیل لودرس که در پادکست بیبلیوکست منتشر شده است و می‌توانید آن را از اینجا بشنوید:
۱… بر اساس این دکترین مهمترین هدف ژئواستراتژیک ایالات متحده باید این باشد که از ظهور یک چالش در مقیاس جهانی جدید، مانند آنچه اتحاد جماهیر شوروی سابق نمایندگی می‌کرد جلوگیری کند. واشنگتن باید «تلاش کند هر قدرت متخاصمی را بازدارد از تسلط بر منطقه‌ای که منابعش تحت کنترل یکپارچه به اندازه‌ای هستند که بتوانند یک ابرقدرت جهانی را پشتیبانی کنند». بنابراین باید از بازگشت اوکراین و بلاروس به حوزه‌ی نفوذ مسکو به هر ترتیبی جلوگیری کرد.
قس. هورست تلچیک: رولت روسی. از جنگ سرد تا صلح سرد، مونیخ ۲۰۱۹، ص.۱۰۷
Horst Teltschik: Russisches Roulette. Vom Kalten Krieg zum Kalten Frieden, München 2019, S. 107
۲… غرب برای این الیگارش‌ها خیلی نگران‌تر است تا برای میلیون‌ها میلیون قربانیان فروپاشی پساکمونیستی، که شادمان می‌شوند هر بار که یکی از این بزرگان دوباره کارش به همان جایی می‌افتد که سرآغاز کارش بود: به جوی آب.
لو موند دیپلماتیک، ۱۲ دسامبر ۲۰۰۳: میهن‌پرستان و الیگارش‌ها؛
Le Monde diplomatique, 12. Dezember 2003: Patrioten und Oligarchen;
۳… آلمان مهمترین شریک تجاری روسیه در غرب است. در نتیجه این شرکت‌های آلمانی هستند که از سال ۲۰۱۴ بار اصلی تحریم‌های وضع شده علیه روسیه را متحمل می‌شوند، نه شرکت‌های آمریکایی (مانند مورد ایران) – بسته به منبع آمار، هزینه‌ی تحمیل شده به چند ده یا چند صد میلیارد یورو می‌رسد و رو به افزایش است. روزنامه‌ی هندلسبلات خسارت وارده به اقتصاد آلمان را نزدیک به ۷۰۰ میلیون دلار آمریکا در ماه تخمین می‌زند.
قس. هندلسبلات، ۱۱ اکتبر ۲۰۱۹: تقریبا ۷۰۰ میلیون دلار در ماه: آلمان از تحریم‌های روسیه لطمه می‌بیند؛
Handelsblatt, 11. Oktober 2019: Fast 700 Millionen US -Dollar pro Monat: Deutschland leidet unter Russland-Sanktionen;
۴… «آدم لازم نیست یک درک کننده‌ی پوتین باشد برای رسیدن به این نتیجه که قصد ترامپ در درجه‌ی اول این است که روسیه را به عنوان تأمین کننده‌ی گاز از بازار حذف کرده و در عوض گاز مایع گرانتر آمریکایی را به آلمانی‌ها قالب کند. از این رو همه‌ی تلاشش را – با هماهنگی کنگره – می‌کند تا از به پایان رسیدن کار احداث نورد استریم ۲ جلوگیری کند.»
نقل قول از تسایت آنلاین، ۱۸ آگوست ۲۰۲۰: با متحدان مانند دولت‌های سرکش رفتار می‌شود؛
Zeit Online, 18. August 2020: Verbündete, behandelt wie Schurkenstaaten;
۵… چنان که تازه یک ماه بعد، در اوج ماجرای ناوالنی مشخص شد، وزیر دارایی فدرال، اولاف شولتس (SPD) به دولت آمریکا، دقیقتر بگوییم همکارش استیو منوچین، بلافاصله پس از نامه‌ی تهدید آمیز سه سناتور معامله‌ای پایاپای پیشنهاد داده بود، ابتدا تلفنی و بعدا کتبی. بر این اساس آلمان با استفاده از کمک‌های دولتی کلان از واردات گاز از ایالات متحده حمایت می‌کرد اگر در عوض آن‌ها هم از اعمال تحریم علیه گاز وارد شده از روسیه صرف نظر می‌کردند. دقیقتر بگوییم دولت فدرال در این باره متعهد می‌شود که یارانه‌ی اختصاص داده شده به احداث پایانه‌های LNG را «با فراهم کردن یک میلیارد یورو افزایش چشمگیری دهد»
قس. دی تسایت، ۱۶ سپتامبر ۲۰۲۰: نورد استریم ۲: پیشنهاد میلیاردی؛
Die Zeit, 16. September 2020: Nord Stream 2: Das Milliardenangebot;
۶… ظاهرا با آگاهی از آن که تهدید بندر زاسنیتس کار را از حد گذرانده بود، کمیته‌ی روابط خارجی سنا اعلام کرد که واشنگتن «کارمندان دولتی» در آلمان را تحریم نخواهد کرد. ولی در عوض، و این جدید بود، همه‌ی شرکت‌ها و مؤسساتی را تحریم خواهد کرد که همچنان نورد استریم ۲ را بیمه کرده یا پس از پایان ساخت خط لوله در نگهداری فنی آن مشارکت کنند. این نگهداری فنی از شروط لازم برای صدور مجوز بهره‌برداری است که بخصوص دانمارک بر آن اصرار دارد.
قس. بلومبرگ، ۱۱ نوامبر ۲۰۲۰: ایالات متحده در جدیدترین دور تحریم‌های نورد استریم ۲ بیمه گذارها را هدف می‌گیرد؛
Boomberg, 11. November 2020: U. S. Targets Insurers In Latest Round of Nord Stream 2 Sanctions;
۷… سرآغاز پیشرفتش در ۲۰۱۳ بود، زمانی که در انتخابات شهرداری مسکو ۲۷ درصد آراء را به دست آورد. در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۸ ناوالنی اجازه‌ی نامزد شدن پیدا نکرد. در غرب او را در درجه‌ی اول به عنوان «منتقد کرملین» و مبارز علیه فساد می‌شناسند. نزدیکی پیشتر علنا ابراز شده‌ی او به ملی‌گراهای تندرو امروزه همانقدر به ندرت موضوع گفتگو است که اظهارات نژادپرستانه‌ی چندباره‌اش علیه مهاجران اهل آسیای میانه در روسیه (با اطلاق نام «سوسک‌ها»).
قس. مثلا MDR اکتوئل، ۲۱ ژوئن ۲۰۱۷: الکسی ناوالنی: منتقد رژیم روسی و دیگر چه؟؛
MDR aktuell, 21. Juni 2017: Alexej Nawalny: russischer Regimekritiker und was noch?;
۸… در همان زمانی که ماجرای ناوالنی آلمان را تکان می‌داد، خبرنگار افشاگر آمریکایی باب وودوارد بخش‌هایی از یک مصاحبه با رئیس جمهور ترامپ را منتشر کرد. در این مصاحبه او با افتخار می‌گفت که از ولیعهد سعودی، محمد بن سلمان دفاع کرده بود: «من توانستم کنگره را قانع کنم که او را به حال خودش بگذارند. ترتیبی دادم که این اتفاق بیفتد.»
قس. مثلا الجزیره، ۱۰ سپتامبر ۲۰۲۰: ترامپ به محافظت از محمد بن سلمان مباهات می‌کند؛
aljazeera.com, 10. September 2020: Trump boasted he protected MBS;
۹… شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد (UNHCR) در گزارشی که از سیر وقایع در ژوئن ۲۰۱۹ منتشر کرد، دولت سعودی را مسئول شناخت: ولیعهد محمد بن سلمان دستور قتل را صادر کرده بود.
قس. صفحه‌ی شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، ۱۹ ژوئن ۲۰۱۹: قتل خاشقچی: کارشناس حقوق بشر سازمان ملل می‌گوید که عربستان سعودی مسئول این «اعدام از پیش برنامه‌ریزی شده» است؛
ohchr.org, 19. Juni 2019: Kashoggi killing: UN human rights expert says Saudi Arabia is responsible for «Premeditated execution»;
۱۰… سیا هم در نوامبر ۲۰۱۸ زودتر به همین نتیجه رسیده بود.
قس. نیویورک تایمز، ۱۶ نوامبر ۲۰۱۸: CIA به این نتیجه می‌رسد که ولیعهد سعودی فرمان قتل خاشقچی را صادر کرده است؛
The New York Times, 16. November 2018: CIA Concludes That Saudi Crown Prince Ordered Khashoggi Killed;
۱۱… اگر این قانون از سوی مجلس اعیان نیز تأیید شود، که احتمالا بعد از یک جلسه‌ی صرفا تشریفاتی چنین خواهد شد (اکنون: انتهای ۲۰۲۰)، دیگر نه فقط وقتی موضوع امنیت ملی مطرح باشد یا در چهارچوب تحقیقات جنایی، در صورت لزوم شکنجه، تجاوز و قتل مجاز است، بلکه همچنین برای جلوگیری از «اخلال» (منظور ظاهرا در نظم عمومی است) و همینطور «در راستای رفاه اقتصادی پادشاهی متحد».
قس. ایندیپندنت، ۱۶ اکتبر ۲۰۲۰: نمایندگان پارلمان در مخالفت با طرحی رأی می‌دهند که تلاش می‌کند مأموران مخفی را از ارتکاب قتل، شکنجه و تجاوز منع کند؛
The Independent, 16. Oktober 2020: MP s vote against attempt to ban undercover agents from committing murder, torture and rape;
۱۲… در غرب خرجی ندارد محکوم کردن آن اتفاقی که در روسیه می‌افتد. ولی همان میزان از خشم به ما دست نمی‌دهد وقتی که چنین چیزهایی در کشورهای دیگر رخ می‌دهند. بله، این جنایت‌ها در روسیه باید محکوم شوند. و بله، باید متوقف شوند – ولی باید همه جا متوقف شوند.
نقل قول از تسایت آنلاین، ۲۳ سپتامبر ۲۰۲۰: ادوارد اسنودن: «جنایتی علیه تمام روسیه»؛
Zeit Online, 23. September 2020: Edward Snowden: ‹Ein Verbrechen gegen ganz Russland›;
