پی‌نویس‌های قسمت سی‌ام «امپراتوری USA» نوشته‌ی دانیله گانزر که در پادکست بیبلیوکست منتشر شده است و می‌توانید آن را از اینجا بشنوید:
۴۹۴. بنا بر پیشنهاد نیکس، می‌توان هم «دخترهای خوشگل اوکراینی به خانه‌ی کاندیدای مورد نظر فرستاد. این خیلی خوب جواب می‌دهد». ظاهرا کمبریج آنالیتیکا این تکنیک‌ها را قبلا با موفقیت به کار بسته و در کشورهای مختلف برای مشتری‌هایش انتخابات را برده بود.
اندی دیویس: افشاگری: فیلمی از مشاوران انتخاباتی ترامپ در حال گفتن اینکه از رشوه و کارگران جنسی برای به دام انداختن سیاستمداران استفاده می‌کنند. اخبار چنل فور، ۱۹ مارس ۲۰۱۸
Andy Davies: Revealed: Trump’s election consultants filmed saying they use bribes and sex workers to entrap politicians. Channel 4 News, 19. März 2018.
۴۹۵. برای ارسال این پیام‌های تبلیغاتی، کمبریج آنالیتیکا نزدیک به پنج میلیون دلار به فیسبوک پرداخت کرد. چنان که فیلم مستند «هک بزرگ» فاش کرد، تیم کلینتون پول خیلی کمتری به تبلیغات فیسبوک اختصاص داده بود.
کریم عامر: هک بزرگ. نتفلیکس، جولای ۲۰۱۹
Karim Amer: The Great Hack. Netflix, Juli 2019.
۴۹۶. پس از پیروزی ترامپ در انتخابات، الکساندر نیکس با افتخار اعلام کرد: «ما بسیار خوشحالیم، که شیوه‌ی انقلابی ما برای ارتباطات مبتنی بر داده نقشی چنین اساسی در کسب پیروزی برای دونالد ترامپ ایفا کرده است.»
این شرکت می‌داند شما چه فکر می‌کنید. تاگس-آنتسایگر، ۳ دسامبر ۲۰۱۶
Diese Firma weiß, was Sie denken. Tages-Anzeiger, 3. Dezember 2016.
۴۹۷. هنگامی که کارول سرانجام پرونده‌ی دیجیتال خود را دریافت کرد، شگفت‌زده دریافت: همه‌ی داده‌ها درست بودند. «من فکر می‌کنم اگر آمریکایی‌ها می‌دانستند، که چه اتفاقی در سطح بین المللی هم در حال رخ دادن است، حسابی از کوره درمی‌رفتند.»
مستند تلویزیونی: توماس هوشون: آمریکای تقلبی بار دیگر بزرگ. چگونه فیسبوک و همدست‌هایش دمکراسی را به خطر می‌اندازند. آرته، ۲۵ اکتبر ۲۰۱۸
TV-Dokumentation: Thomas Huchon: Fake America Great Again. Wie Facebook und Co. die Demokratie gefährden. Arte, 25. Oktober 2018.
۴۹۸. مثلا «می‌دانستی که هیلاری کلینتون می‌خواهد اسلحه‌ات را بگیرد؟» یکی از پیام‌هایی بود که از سوی کمبریج آنالیتیکا از طریق فیسبوک فرستاده می‌شد، تا رأی دهندگان را از انتخاب هیلاری بازبدارد. «Defeat crooked Hillary» (هیلاری متقلب را شکست بده)، که در آن دو حرف o در کلمه‌ی کروکِد به شکل حلقه‌های دستبند درآمده بودند، یکی دیگر از شعارهای تبلیغاتی کمبریج آنالیتیکا بود.
کریم عامر: هک بزرگ. نتفلیکس، جولای ۲۰۱۹
Karim Amer: The Great Hack. Netflix, Juli 2019.
۴۹۹. کدوالادر خبرنگان توضیح می‌دهد: «می‌توانند هر چیزی گفته باشند، و ما هرگز نخواهیم فهمید چه می‌گفتند، چرا که در دسترس نیستند.» احتمالا داستان‌های تماما دروغ، یعنی همان فیک نیوز هم در میانشان بود. «به شکل جالبی هنوز روی سرورهای فیسبوک هستند. ولی آنها هیچ چیز را منتشر نمی‌کنند.»
مستند تلویزیونی: توماس هوشون: آمریکای تقلبی بار دیگر بزرگ. چگونه فیسبوک و همدست‌هایش دمکراسی را به خطر می‌اندازند. آرته، ۲۵ اکتبر ۲۰۱۸
TV-Dokumentation: Thomas Huchon: Fake America Great Again. Wie Facebook und Co. die Demokratie gefährden. Arte, 25. Oktober 2018.
۵۰۰. زاکربرگ با پشیمانی در برابر سی‌ان‌ان گفت: «این یک خیانت بزرگ به اعتماد عمومی بود. متأسفم که اتفاق افتاد.» ولی در اصل موضوع، فیسبوک کوتاه نیامد. آگهی‌های مورد مناقشه، که در جریان انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ برای رأی دهندگان ترسیده فرستاده شده بودند، از سوی فیسبوک منتشر نشده و تا به امروز نه برای خبرنگاران و نه برای مورخان قابل دسترسی نیستند.
مارک زاکربرگ به خطای خود اعتراف می‌کند. نویه تسوریشر تسایتونگ، ۲۲ مارس ۲۰۱۸
Mark Zuckerberg räumt Fehler ein. Neue Zürcher Zeitung, 22. März 2018.
۵۰۱. کدوالادر توضیح داد: «افرادی در کانون توجه قرار می‌گرفتند، که به راحتی تأثیرپذیر به شمار می‌رفتند – اول از همه رأی دهندگان جوان سفیدپوست از طبقه‌ی کارگر». در بریتانیای کبیر نیز پرونده‌های دیجیتال با پروفایل‌های شخصی همه‌ی رأی دهندگان تشکیل داده شدند. «اینگونه یافتن مخاطبان کلیدی میسر شد، که با به میان آمدن موضوع مهاجرت از جا می‌پریدند».
هارالد شومان: کارول کدوالادر فیسبوک را به زانو درآورد، با اثبات وجود ارتباطاتی میان کارزار انتخاباتی ترامپ و کارزار برگزیت. تاگس اشپیگل، ۲۲ مارس ۲۰۱۹
Harald Schumann: Carole Cadwalladr zwang Facebook in die Knie, indem sie Verflechtungen zwischen dem Trump-Wahlkampf und Brexit-Kampagne bewies. Tagesspiegel, 22. März 2019.
۵۰۲. از دغدغه‌ی اخلاقی در کونتسی نشانه‌ای نیست. می‌پرسد: «کجایش اشتباه است؟ هر کسی به میل خود در فیسبوک است، مگر نه؟» با ۵۷ درصد رأی موافق، سوئیسی‌ها با احداث تونل دوم موافقت کردند.
داوید تورکاسو: بحران فیسبوک. برای کارزار سیاسی در سوئیس ما از بات و هوش مصنوعی استفاده می‌کنیم. هندلستسایتونگ، ۲۳ مارس ۲۰۱۸
David Torcasso: Facebook-Krise. Für Schweizer Politkampagnen setzen wir Bots und AI ein. Handelszeitung, 23. März 2018.
۵۰۳. هر شهروندی که به صفحه‌ی اینترنتی حزب لیبرال (FDP)، حزب دمکرات مسیحی مردم سوئیس (CVP) یا حزب مردم سوئیس (SVP) سرمی‌زد، به صورت خودکار به عنوان رأی دهنده‌ی بالقوه به فیسبوک معرفی می‌شد و سپس از این احزاب در صفحه‌ی فیسبوکش تبلیغ دریافت می‌کرد. بار دیگر این شرکت انیگما بود که بر روی صفحه‌ی خانه‌ی CVP جاسوس داده‌ی «فیسبوک پیکسل» را نصب کرد، که مخفیانه و بدون آن که کاربر متوجه شود، با سرور فیسبوک ارتباط برقرار می‌کرد.
تیمو گروسنباخر: بدون فرصت اعتراض. چگونه احزاب بدون پرسش ما را به فیسبوک می‌فروشند. رادیو و تلویزیون سوئیس، ۲۷ ژوئن ۲۰۱۹
Timo Großenbacher: Keine Chance auf Widerspruch. Wie uns Parteien ungefragt an Facebook verraten. SRF, 27. Juni 2019.
۵۰۴. لوبزیگر مطالبه‌ی خویش را اینگونه بیان کرد: «شهروند صاحب رأی این حق را دارد که بداند داده‌هایش با چه ابزار انفورماتیکی پردازش شده، و چگونه پیام‌های شخصی‌سازی شده برایش ارسال می‌شوند.» نیازی اضطراری به شفافیت و روشنگری وجود دارد، چرا که بسیاری انسان‌ها هنوز اصلا نمی‌دانند، که این تکنیک‌ها چگونه استفاده می‌شوند.
ایوان سانتورو: بازی با داده‌ها. احزاب از داده‌ها سوء‌استفاده می‌کنند. رادیو و تلویزیون سوئیس، ۱۸ ژوئن ۲۰۱۹
Iwan Santoro: Bauernfängerei mit Daten. Parteien betreiben Datenmissbrauch. SRF, 18. Juni 2019.
۵۰۵. خبرنگار آمریکایی، هلن بوینیسکی کشف کرد، که مدخل ویکیپدیا درباره‌ی تهاجم غیرقانونی ایالات متحده به عراق در سال ۲۰۰۳ از رایانه‌های سیا ویرایش شده بود. همینطور مدخل رئیس سیا، ویلیام کولبی، که کنتراها را در نیکاراگوئه مسلح می‌کرد. مدخل مربوط به گوانتانامو از رایانه‌های FBI ویرایش شده بود. از رایانه‌های سیا همچنین برای دست بردن در مدخل‌های ویکیپدیای رئیس جمهور ایالات متحده نیکسون و رئیس جمهور ایالات متحده ریگان استفاده شده بود. از این رو به ادعای بوینیسکی ویکیپدیا «تا هسته‌اش فاسد است».
هلن بوینیسکی: ویکیپدیا: فاسد تا هسته‌اش. مدیوم، ۲۶ اکتبر ۲۰۱۸
Helen Buyniski: Wikipedia: Rotten to the Core. Medium, 26. Oktober 2018.
۵۰۶. به همین شیوه نقش‌آفرینان مختلفی چون ب‌ام‌و، ایبِی، دِل، سیا و واتیکان مدخل‌ها را دستکاری می‌کنند. از یک آدرس آی‌پی در کنسرن اِروِاِه RWE، در اطلاعات مربوط به حوادث نیروگاه اتمی بیبلیس دست برده و آن را خفیف‌تر از آنچه بود جلوه دادند. احزاب CDU و SPD دست به زیباسازی مدخل‌های خود زدند، رئیس وراج FDP، کریستیان لیندنر، ترتیبی داد که از یک آدرس آی‌پی در پارلمان ایالتی در دوسلدورف، مدخل ویکیپدیایش را ۴۰ بار تغییر دهند.» البته که هیچ یک از این کارها در بروکهاوس چاپ شده ممکن نمی‌بود.
ورنر روگِمِر: چگونه ویکیپدیا پرس و جوی حقیقت را محو می‌کند. نویه راینیشه تسایتونگ، ۲ آوریل ۲۰۱۴
Werner Rügemer: Wie Wikipedia die Wahrheitsfrage ausblendet. Neue Rheinische Zeitung, 2. April 2014.
۵۰۷. دم و دستگاه روابط عمومی ارتش برای مالیات دهندگان ایالات متحده در سال ۲۰۰۹ بیش از چهار میلیارد دلار آب خورد. تاگس–آنتسایگر گله‌مند نوشت: «این که این منابع دقیقا با چه هدفی استفاده می‌شوند، اغلب محرمانه باقی می‌ماند.»
مارک بروپباخر: ۲۷۰۰۰ مشاور روابط عمومی تصویر ایالات متحده را رتوش می‌کنند. تاگس-آنتسایگر، ۱۲ فوریه ۲۰۰۹
Marc Brupbacher: 27.000 PR-Berater polieren Image der USA. Tages-Anzeiger, 12. Februar 2009.
۵۰۸. ویکیپدیا بدون هیچگونه نقدی روایت منتشر شده از سوی رئیس جمهور ایالات متحده بوش را بازگو می‌کند. انفجار WTC7 اندیشه‌ای اشتباه طبقه‌بندی و در مدخل ویکیپدیای جداگانه‌ای با عنوان «تئوری‌های توطئه درباره‌ی ۱۱ سپتامبر» مطرح می‌شود.
ویکیپدیای آلمانی: مدخل «جنگ داخلی در سوریه از سال ۲۰۱۱» و مدخل «حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱»، همچنین مدخل «تئوری‌های توطئه درباره‌ی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱»، فراخوانی در ۱۸ اکتبر ۲۰۱۹
Deutsche Wikipedia: Artikel »Bürgerkrieg in Syrien seit 2011« und Artikel »Terroranschläge am 11. September 2001« sowie Artikel »Verschwörungstheorien zum 11. September 2001«, aufgerufen am 18. Oktober 2019.
۵۰۹. خبرنگار شجاع آلمانی، ماتیاس بروکرز، می‌گوید که «یازده سپتامبر بزرگترین تابوی قرن ۲۱ است»، و البته که با یک مدخل ویکیپدیای منفی مجازات می‌شود. بروکرز توضیح می‌دهد: «و این افسانه، که ۱۹ دانشجو، مسلح به تیغ موکت‌بری، هدایت شده از غاری در افغانستان، به تنهایی تمام پدآفند هوایی ایالات متحده را دو ساعت تمام زمینگیر کرده و سه برج را پودر کردند، حتی اگر فقط به دوتایشان هواپیما برخورد کرده بود، باور متعصبانه‌ی محوری این تابو است. تشکیک در آن ممنوع است.» از این رو یازده سپتامبر همچنان «کاغذ تورنسلی برای تشخیص خبرنگاری حقیقی و اصول روشنگری» است.
ماتیاس بروکرز: ای نظریه پرداز توطئه! تاریخچه‌ی یک اصطلاح جنگ روانی. تسایتپونکت، ۱ سپتامبر ۲۰۱۸
Mathias Bröckers: Du Verschwörungstheoretiker! Kurze Geschichte eines psychologischen Kampfbegriffs. Zeitpunkt, 1. September 2018.
۵۱۰. حالا یک دفعه در مدخل مربوط به من نوشته بود: «او تئوری‌های توطئه، به خصوص درباره‌ی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ را دست گرفته و آنها را به عنوان دیدگاه‌های روشنگرانه‌ای که هنوز باید از سوی دانشمندان بررسی شوند ارائه می‌دهد.» چند ماه بعد این جمله به این شکل تغییر داده شد: «او تئوری‌های توطئه درباره‌ی موضوعات مختلف نشر می‌دهد، به خصوص درباره‌ی حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱.»
مدخل ویکیپدیای دانیله گانزر. فراخوانی در ۳ سپتامبر ۲۰۱۹. همچنین در ۲۳ اکتبر ۲۰۱۹
Wikipedia Eintrag zu Daniele Ganser. Abgerufen am 3. September 2019. Sowie am 23. Oktober 2019.
۵۱۱. ناظران، مدیران و بوروکرات‌هایی که در سلسله مراتب جایگاه بالاتری دارند، مانع از آن شدند که عبارت «تئوری توطئه» از پنج جمله‌ی اول مدخل مربوط به من حذف شود، چرا که این عبارت هسته‌ی بدنام‌سازی را شکل می‌دهد. اگر کاربران چند بار تلاش می‌کردند که مدخل من را تغییر دهند، حسابشان مسدود می‌شد، به گونه‌ای که دیگر برای هیچ مدخلی در ویکیپدیا نمی‌توانستند پیشنهاد اصلاح بدهند. در حال حاضر در مدخل ویکیپدیای من یک به اصطلاح «Edit-War»، جنگ ویرایش، جنگی بر سر مرجعیت تفسیر در جریان است. این که در آینده مدخل ویکیپدیای من چگونه خواهد بود را نمی‌دانم.
یوتیوب: تصاویر رسانه‌ای دشمن و حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ – سخنرانی دانیله گانزر. منتشر شده در ۳ فوریه ۲۰۱۵
YouTube: Medial vermittelte Feindbilder und die Anschläge vom 11. September 2001 – Vortrag von Daniele Ganser. Publiziert am 3. Februar 2015.
۵۱۲. مدیرها به صورت مادام العمر انتخاب شده و بر کار ناظران نظارت می‌کنند، می‌توانند متن‌ها را مخفی کرده و حساب‌های کاربران را مسدود کنند. بالای دست مدیرها چهار بوروکرات قدرتمند جای دارند. اینها رأس هرم ویکیپدیای آلمانی را شکل داده و بیش از دو میلیون مدخل آن را کنترل می‌کنند.
پروپاگاندا در ویکیپدیا. سوئیس پروپاگاندا ریسرچ، ۱ اکتبر ۲۰۱۸
Propaganda in der Wikipedia. Swiss Propaganda Research, 1. Oktober 2018.
۵۱۳. به گزارش مجله‌ی برخط تیشیز آینبلیک، «طرف گفتگوی دست و دلباز بومر در انتهای دیدار برایش توضیح داده بود، که شبکه‌ای بزرگ از خبرنگاران در اختیار داشت، که برای ویکیپدیا می‌نوشتند. اینها به وقتش بومر را به عنوان مدیر پیشنهاد می‌کردند». ولی بومر این پیشنهاد را رد کرد. او نمی‌خواست در این بازی غیرشفاف مشارکت کند.
الکساندر والاش: رسوا کردن یک مجرم چندباره – ویکیپدیا: دانشنامه‌ی آلوده. تیشیز آینبلیک، ۱۲ سپتامبر ۲۰۱۸
Alexander Wallasch: Enttarnung eines Wiederholungstäters – Wikipedia: das kontaminierte Lexikon. Tichys Einblick, 12. September 2018.
۵۱۴. مارکوس فیدلر توضیح می‌دهد: «با مثال مدخل ویکیپدیای دکتر دانیله گانزر نشان می‌دهیم، که در ویکیپدیا به صورت هدفمند ترور شخصیت انجام می‌شود.» روش‌های استفاده شده شامل گزینش انتخابی منابع منفی، وارد کردن مقالات غیرفنی و جهت‌دار روزنامه‌ها به منابع، و تفسیر عامدانه غلط قوانین ویکیپدیا می‌شدند.
داستان‌هایی از ویکی‌هاوزن: مستند: فیلم مستند: سوی تاریک ویکیپدیا. کِن‌اف‌اِم، ۲۱ اکتبر ۲۰۱۵
Geschichten aus Wikihausen: Dokumentation: Dokumentarfilm: Die dunkle Seite der Wikipedia. KenFM, 21. Oktober 2015.
۵۱۵. از آنجا که در همه‌ی مدخل‌هایی که او ویرایش کرده بود، نام مستعارش ثبت می‌شد، می‌توان به شکل تجربی نشان داد، که کوپایلوت در نگارش این مدخل‌های ویکیپدیا مشارکت داشته و مدام خود را کارشناس معرفی می‌کرده: دانیله گانزر، عیسی مسیح، مارتین لوتر، باراک اوباما، اسامه بن لادن، هولوکاست، حملات هوایی به درسدن، جنایات ورماخت، فاشیسم چپ، آنارشیسم ملی، پاسیفیسم (صلح‌گرایی)، صهیونیسم، توطئه‌ی بین المللی یهود، حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، اشغال عراق از سال ۲۰۰۳، گلادیو، جنگ ویتنام، حماس، تئوری‌های توطئه درباره‌ی تهاجم به پرل هاربر، نیروگاه اتمی فوکوشیما، حزب آلترناتیوه فور دویچلند (جایگزین برای آلمان) و بسیاری دیگر.
ایلونا پفِفِر: آیا ترنس‌آتلانتیفا ویکیپدیا را هدایت می‌کند؟ اسپوتنیک، ۲۹ می ۲۰۱۸. همچنین: اولریکه زومفلِت: تنظیم ویکیپدیا؟ آره، اگر به شما بربخورد. ناخدنکزایتن، ۴ فوریه ۲۰۱۸
Ilona Pfeffer: Wird Wikipedia von der Transatlantifa gesteuert? Sputnik, 29. Mai 2018. Sowie: Ulrike Sumfleth: Wikipedia regulieren? Tja, wenn Sie betroffen wären. NachDenkSeiten, 4. Februar 2018.
۵۱۶. پلوپا مشکل اصلی دانشنامه‌ی رایگان را اینگونه بیان می‌کند: «یاری دهنده‌شان در این کار امنیت ناشی از گمنامی است: هیچ یک از دبیران یا سردمداران ویکیپدیا مجبور نمی‌شود با اعلام نام واقعی‌اش خود را در معرض آزمون قرار داده و قابل نقد سازد.» از آنجا که علاوه بر همه‌ی اینها مقر بنیاد ویکیمدیا به عنوان نهاد قانونی در ایالات متحده قرار دارد، اقدام حقوقی علیه مدخل‌های نامتعادل یا بدنام کننده‌ی ویکیپدیا برای «شهروندان عادی تقریبا غیرممکن» است.
هرمان پلوپا: ویکیپدیا در جبهه‌ی پروپاگاندا علیه مورخان. تله‌پولیس، ۱۹ سپتامبر ۲۰۱۸
Hermann Ploppa: Wikipedia an der Propagandafront gegen Historiker. Telepolis, 19. September 2018.
